Özelge

İlgide kayıtlı özelge talep formunda; serbest avukatlık faaliyetinden dolayı ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... TC kimlik numarasında kayıtlı mükellef olduğunuzu, bazı gerçek ve tüzel kişi müvekkillerinizin icra borçlularının borçlarını kredi kartı ile ödeme yapmak istediklerini, pos cihazı ile yapılan bu ödemelerin içinde sizin vekalet ücretinizin yanında, müvekkilin alacağı, icra masrafları ile asıl ve faiz alacaklarının da bulunduğunu, yapılan bu tahsilatın pos geliri olarak banka kayıtlarında büronuzun kazancı olarak göründüğünü belirterek, müvekkil adına tahsil edilen asıl alacak, faiz ve masrafların sizin kazancınız olmamasına rağmen serbest meslek kazancı olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ve gelir vergisi beyannamesinde gösterilip gösterilmeyeceği konusunda özelge talep ettiğiniz anlaşılmıştır.

GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

Bilindiği üzere; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Serbest Meslek Kazancının Tarifi" başlıklı 65 inci maddesinde;

"Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.

....."

hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Kanunun "Serbest Meslek Kazancının Tespiti" başlıklı 67 nci maddesinde ise

" Serbest meslek kazancı bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyla yapılan giderler indirildikten sonra kalan farktır.

Müşteri veya müvekkilinden, serbest meslek faaliyeti ile ilgili olmak üzere para ve ayın şeklinde alınan gider karşılıkları kazanca ilave edilir.

Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması halinde Vergi Usul Kanununun 328 inci maddesine göre hesaplanan müspet fark kazanca eklenir.

Vergi, resim, harç, keşif, şahitlik, bilirkişilik ve ekspertiz gibi hususlara harcanmak üzere müşteri veya müvekkilden alınan ve tamamen bu hususlara sarf edilen para ve ayınlar kazanç sayılmaz.

......

Serbest meslek erbabı için,

1-Ittıla hasıl etmeleri kaydıyla, namlarına, kamu müessesesine, icra dairesine, bankaya, notere veya postaya para yatırılması;

2-Serbest meslek kazancı olarak doğan alacağın başka bir şahsa temliki (Temlikin ivazlı olup olmadığına bakılmaz. İvazlı temliklerde ivazın tahsil şartı aranmaz.) veya müşterisine olan borcu ile takası;

tahsil hükmündedir."

denilmiştir.

Ayrıca, 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 164 ile 169 uncu maddelerinde avukatlık ücreti tanımlanmakta ve kaynakları itibariyle, sözleşmeye bağlı olarak iş sahibinden sağlanan vekalet ücreti ile dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekalet ücreti olmak üzere iki ayrı vekalet  ücretinden söz edilmektedir. Kanunun 164 üncü maddesinin son fıkrasında, "Dava sonunda borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemez, haczedilemez.", 168 inci maddesinin üçüncü fıkrasında, "Avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır.", 169 uncu maddesinde ise, "Yargı mercilerince karşı tarafa yükletilecek avukatlık ücreti, avukatlık üret tarifesinde yazılı miktardan az ve üç katından fazla olamaz." hükümleri yer almaktadır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre...