Özelge

İlgide kayıtlı yazınız ve ekinde yer alan özelge talep formunun incelenmesinden, İstanbul İli, … İlçesi, … (…) Mah. … ada, 1 parselde kayıtlı 53 no.lu dubleks konutun tamamı … … … adına kayıtlı iken, … 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 24/12/2020 tarih ve 2018/… Esas, 2020/… Karar sayılı kararı gereğince … … adına hükmen tescili talepli işlemde alınacak harç matrahının; söz konusu taşınmazın, belediye rayici olan … TL bedel üzerinden mi, mahkeme kararında bilirkişi tarafından takdir edildiği belirtilen dava tarihi (22/01/2018) itibarıyla bedeli (… TL) üzerinden mi, yoksa mahkeme kararında bilirkişi tarafından takdir edildiği belirtilen inceleme tarihi (23/7/2018) itibarıyla bedeli (… TL) veya bu bedelin 2021 yılına değerlenmesi ile ortaya çıkacak bedel üzerinden mi harç alınması gerektiği hususunda tereddüt hasıl olduğu belirtilerek konu hakkında Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmıştır.

492 sayılı Harçlar Kanununun 57 nci maddesinde, tapu ve kadastro işlemlerinden bu Kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanların, tapu ve kadastro harçlarına tabi olduğu; 60 ıncı maddesinde ise tapu ve kadastro harçlarının (4) sayılı tarifede yazılı işlemlerden, işlemlerin nevi ve mahiyetine göre, değer esası üzerinden nispi veya maktu olarak alınacağı hüküm altına alınmıştır.

Aynı Kanunun 63 üncü maddesinde; "Bu Kanunda sözü edilen 'kayıtlı değer' veya 'emlâk vergisi değeri' deyimi; 1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanunu'nun 29'uncu maddesine göre belirlenen vergi değerini ifade eder.

Gayrimenkul devir ve iktisaplarında tapu ve kadastro harcı, emlak vergisi değerinden az olmamak üzere, beyan edilen devir ve iktisap bedeli üzerinden hesaplanır. Kat irtifaklı gayrimenkul devir ve iktisaplarında harç, devir ve iktisap bedelinin tamamı üzerinden hesaplanır.

Tapuda yapılan işlemden sonra, emlak vergisi değerinden daha düşük bir bedel üzerinden harç ödendiğinin veya beyan edilen devir ve iktisap bedelinin gerçek durumu yansıtmadığının tespit edilmesi halinde, aradaki farka isabet eden harç ikmalen veya re'sen tarh edilir. Bu suretle tarh edilecek tapu ve kadastro harcı için, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nda yer alan vergi ziyaı cezası % 25 nispetinde uygulanır. Takdir komisyonu kararlarına istinaden bu fıkra uyarınca tarhiyat yapılamaz." hükmüne yer verilmiştir.

492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (4) sayılı tarifenin "I- Tapu işlemleri" başlıklı bölümünün 20 nci maddesinin (a) fıkrasında, gayrimenkullerin ivaz karşılığında veya ölünceye kadar bakma akdine dayanarak yahut trampa hükümlerine göre devir ve iktisabında gayrimenkulün beyan edilen devir ve iktisap bedelinden az olmamak üzere emlak vergisi değeri üzerinden (Cebri icra ve şuyuun izalesi hallerinde satış bedeli, istimlaklerde takdir edilen bedel üzerinden) devir eden ve devir alan için ayrı ayrı nispi harç aranılacağı hüküm altına alınmıştır.

Öte yandan...