Özelge

İlgi yazınız ve eklerinin incelenmesinden, ..... Sitesinde Site Yönetim Kurulunca site sakinlerine hizmet vermek amacıyla açılan sosyal tesislerden (yüzme havuzu, tenis kortu ve çocuk parkı) yararlananlara burada geçirdikleri süre içinde su, kahve, meşrubat hamburger v.s. gibi ihtiyaç duydukları tüketim maddelerinin satışının yapıldığı belirtilerek, site yönetimince yapılan bu faaliyetlerin ne şekilde vergilendirileceği konusunda bilgi istenildiği anlaşılmıştır.

5422 sayılı kurumlar Vergisi Kanunun 1/D maddesiyle vakıf ve derneklere bağlı iktisadi işletmeler, vergi mükellefiyetine alınırken, vakıf ve dernekler tüzel kişiliği itibariyle mükellefiyet dışında bırakılmıştır.

Aynı kanunun, 4 ve 5. maddelerinde de vakıf ve derneklere ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketleri ile kooperatifler haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin, vakıf ve derneklere ait iktisadi işletmeler olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerin olmaması müstakil muhasebeleri ve kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerine tesir etmeyeceği hükme bağlanmıştır.

Sosyal tesislerde su, kahve, çay, meşrubat, hamburger v.s. satışların dernek veya vakıf kurularak yürütülmesi halinde, bu faaliyetler dernek ve vakıflara ait iktisadi işletme sayılarak kurumlar vergisine tabi tutulacaktır. Sözü edilen faaliyetlerin site yönetim kurulunca yapılması halinde site yönetim kurulu Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin (D) bendinde sayılan kurumlar arasında yer almadığından kurumlar vergisine tabi olmayıp, adi ortaklık şeklinde değerlendirilerek gelir vergisine tabi olması gerekmektedir.

Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinin birinci fıkrasında, her türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançların ticari kazanç olduğu hükme bağlanmıştır.

Ticari faaliyet, bir tür emek-sermaye organizasyonuna dayanmakta olup kazanç sağlama niyet ve kastının bulunup bulunmaması böyle bir organizasyon tarafından icra edilen faaliyetin 'ticari faaliyet olma niteliğine etki etmemektedir. Ancak bir faaliyetin "ticari faaliyet" sayılabilmesi için, kazanç sağlama niyet ve kastı gerekmemekle birlikte faaliyeti icra eden organizasyonun bütün unsurlarıyla birlikte değerlendirildiğinde kazanç sağlama potansiyeline sahip olması gerektiği ortaya çıkmaktadır.

Buna göre...