Özelge

T.C.

MALİYE BAKANLIĞI

Gelirler Genel Müdürlüğü

SAYI   : B.07.0.GEL.0.60/6000-2332                                                             ANKARA

KONU :

.............. VALİLİĞİNE

(Defterdarlık: Gelir Müdürlüğü)

İLGİ: ................... gün ve ...................... sayılı yazınız.

İlgide kayıtlı yazınızda, 11/12/2002 tarihinde vefat eden ..................'ın yasal mirasçılarının  .............. Sulh Hukuk Mahkemesinin ........./............ esas ve karar sayılı ilamı  ile mirası koşulsuz reddetmeleri üzerine adı geçen murisin ipotekli borcundan dolayı adına kayıtlı 4 adet gayrimenkulün  tasfiye memurluğunca 28/05/2004 tarihinde satıldığı, ancak tapuda yapılacak tescil işlemi sırasında ilgili tapu sicil müdürlüğünce veraset ve intikal vergisi yönünden ilişik kesme belgesi istenilmesi üzerine, ilgili vergi dairesine de veraset ve intikal vergisi beyannamesinin verilmemesi nedeniyle ilişik kesme belgesinin verilmediği belirtilerek, ............'ın mirasçıları tarafından miras reddedildiğinden, veraset ve intikal vergisi beyannamesinin verilip verilmeyeceği, verilecekse kim tarafından  verileceği ile ilişik kesme belgesinin aranılıp aranılmayacağı hususlarındaki  Bakanlığımız görüşü sorulmaktadır.

Mirası reddetmeye hakkı olan her mirasçı, terekenin resmi defterinin tutulmasını isteyebilir. Terekenin resmi defterinin tutulmasının ve defteri inceleme süresinin sona ermesinden sonra her mirasçı, mahkemece bir ay içinde beyanda bulunmaya çağrılır. Mirasçılardan her biri, tanınan süre içinde mirası reddettiğini veya resmi tasfiye istediğini ya da deftere göre veya kayıtsız şartsız kabul ettiğini beyan edebilir.

Miras bırakanın alacaklarını elde edemeyeceklerinden inandırıcı sebeplerle kuşku duyan alacaklıları, istedikleri halde alacakları ödenmediği veya kendilerine güvence verilmediği takdirde, miras bırakanın ölümünden ya da vasiyetnamenin açılmasından başlayarak üç ay içinde, terekenin resmi tasfiyesini isteyebilirler. (M.K. madde:633)

Resmi tasfiye, sulh hukuk mahkemesince veya atayacağı bir ya da birkaç tasfiye memuru tarafından yapılır. Tasfiye memuru, göreviyle ilgili işlerini sulh hukuk mahkemesinin gözetimi ve denetimi altında yürütür. Resmi tasfiyeye terekenin defterinin düzenlenmesiyle başlanır. Terekenin daha önce resmi defteri düzenlenmiş ise resmi tasfiye bu deftere göre yapılır. (M.K. madde:634)

Resmi tasfiye miras bırakanın yürüyen işlerinin tamamlanmasını, borçların yerine getirilmesini, alacaklarının tahsilini, vasiyet borçlarının terekenin olanağı ölçüsünde yerine getirilmesini, zorunlu olduğu takdirde miras bırakanın haklarının ve borçlarının mahkemece tespitini ve mallarının paraya çevrilmesini kapsamaktadır. (M.K. madde:635)

En yakın mirasçıların tamamı tarafından reddolunan miras veya mevcudu borçlarını ödemeye yetmeyen başka bir anlatımla borca batık olan terekenin tasfiyesi, sulh mahkemesince iflas hükümlerine göre yapılır. En yakın mirasçıların tamamı tarafından reddolunan mirasın, sulh mahkemesince iflas hükümlerine göre yapılan tasfiyesi sonunda arta kalan değerler, mirası reddetmemişler gibi hak sahiplerine verilir. (M.K. madde:612, 636)

Vergi hukukunda genel olarak vergi alacağı, vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vukuu veya hukuki durumun tekemmülü ile doğmaktadır. Mükellef ise vergi kanunlarına göre, kendisine vergi borcu terettüp eden kişidir. Vergi hukuku açısından mükellefiyetin başlaması için vergi borcunun doğmuş olması ve vergi borcunun doğması için ise vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi gerekmektedir. Veraset ve intikal vergisinde mükellefiyetin başlaması için ölüm ve buna bağlı verasetin mevcudiyeti yeterli olmayıp, mirasçının mükellefiyeti, üç aylık süre içinde mirası reddetmemesi olayına bağlıdır.

7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1'inci maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi olduğu, 5'inci maddesinde de veraset ve intikal vergisinin mükellefinin veraset yoluyla veya ivazsız bir tarzda mal iktisap eden şahıs olacağı  hükme bağlanmıştır.

Genel olarak vergi hukukunda mükellefiyetin başlaması, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesine bağlandığı halde, veraset ve intikal vergisinde bu durumun aksine mükellefiyetin başlaması, vergiyi doğuran olay olan veraset veya hibeye konu malın mülkiyetinin geçişine bağlanmış, mükellefin beyanı veya idarenin tespiti suretiyle olayın vergi dairesinin bilgisine girmiş olmasına bağlanmıştır. Bu nedenle...