Özelge

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, kuru mülkiyet hakkı şahsınıza ait gayrimenkul üzerinde anneniz adına intifa hakkı tesis edildiği, daha sonra annenizin bu haktan feragat ederek şahsınıza devrettiği; eşinizden boşanmanız sonucu aranızda yapılan boşanma protokolüne göre  boşanma tazminatı olarak, İstanbul İli  Kadıköy İlçesi, Erenköy Mahallesinde bulunan ve tapunun 1211 ada, 106 pafta, 10 numaralı parselinde kayıtlı gayrimenkulün kuru mülkiyet hakkının çocuklarınıza verilmek şartıyla intifa hakkını  devrettiğinizi, mahkeme kararı ve ona bağlı protokol gereği eşinize araba alması için 50.000 TL ve maddi tazminat olarak 155.000 TL verdiğinizi belirterek bu işlemlerin veraset ve intikal vergisi karşısındaki durumu hakkında Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır. 

7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi olduğu,  2 nci maddesinin (b) bendinde ise mal tabirinin; mülkiyete konu olabilen menkul ve gayrimenkul şeylerle mameleke girebilen diğer bütün hakları ve alacakları ifade ettiği, (d) bendinde de ivazsız intikal tabirinin, hibe yoluyla veya herhangi bir tarzda olan ivazsız iktisapları ifade ettiği açıklanmış, maddenin parantez içi hükmü ile de maddi ve manevi bir zarar karşılığı verilen tazminatların ivazsız intikal mahiyetinde sayılmayacağı  hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun 11 inci maddesinde de bu vergiye konu olacak malların değerleme gününün, miras yoluyla meydana gelen intikallerde mirasın açıldığı, diğer suretle meydana gelen intikallerde malların hukuken iktisap edildiği gün olduğu belirtilmiştir.

Ayrıca, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 19 uncu maddesinde, vergi alacağının vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın meydana gelmesi veya hukuki durumun oluşması ile doğacağı belirlenmiştir. Veraset ve intikal vergisinde de vergi alacağı; ölüm, ölüme bağlı bir tasarruf, bağış ve sair surette bir ivazsız intikalin meydana geldiği zaman doğmaktadır.

Diğer taraftan, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 795 inci maddesinde "İntifa hakkı, taşınırlarda zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın devri, taşınmazlarda tapu kütüğüne tescil ile kurulur.

Taşınır ve taşınmazlarda intifa hakkının kazanılması ve tescilinde, aksine düzenleme olmadıkça, mülkiyete ilişkin hükümler uygulanır.

Taşınmaz üzerindeki yasal intifa hakkı tapu kütüğüne tescil edilmemiş olsa bile, durumu bilenlere karşı ileri sürülebilir. Tescil edilmiş ise, herkese karşı ileri sürülebilir" hükmü yer almaktadır. Aynı Kanunun 796 ncı maddesinde de intifa hakkının,  hak sahibinin vazgeçmesi ile ortadan kalkacağı belirlenmiştir.

Bu hükümlere göre...