Özelge

Bilindiği üzere, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu'nun 31. maddesinde, banka ve sigorta muameleleri vergisinin matrahının 28. maddede yazılı paraların tutarı olduğu, kambiyo alım ve satım muamelelerinde ise kambiyo satışları tutarının vergiye matrah olduğu belirtilmekte, nispeti belirleyen 33. maddesi ve bu madde ile ilgili olarak çıkarılan 28.08.1998 tarihli ve 98/11591 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında, kambiyo muamelelerinde vergi nispetinin matrahının binde biri olacağı hükme bağlanmış bulunmaktadır.

Diğer taraftan, yazınızda da belirtildiği gibi (4) Seri No.lu Tebliğ ihracat ve yatırımlarda damga vergisi ve harç istisnasını içermekte olup, banka ve sigorta muameleleri vergisini kapsamamaktadır.

İhracat ve döviz kazandırıcı faaliyetlerde banka ve sigorta muameleleri vergisi istisnası Dış Ticaret Müsteşarlığınca çıkarılan İhracatı teşvik kararları ve kararlara istinaden yayımlanan tebliğlere göre uygulanmaktadır.

94/5782 sayılı İhracatı Teşvik Kararı'na dayanılarak çıkarılan 95/7 sayılı İhracatı Teşvik Tebliği'nin 14. maddesinde, "İhracatın ve döviz kazandırıcı diğer faaliyetlerin finansmanında kullanılmak kaydıyla T.C. Merkez Bankası ve bankaların kullandıracağı krediler (prefinasman, döviz ve gayrikabili rücu ihracat akreditiflerinin dahili devri suretiyle imalatçılara kullandırılan ihracat kredileri, Türk Eximbank kredileri (bu bankanın aracı bankalar vasıtası ile kullandırdığı ihracat kredileri dahil) ile T.C. Merkez Bankasınca Türk Eximbank'a ihracatla ilgili açılan kısa vadeli senet reeskont kredileri dahil), bankaların (T.C. Merkez Bankası dahil), sigorta şirketlerinin ve diğer kuruluşların ihracatla ve döviz kazandırıcı diğer faaliyetlerle ilgili olarak yapmış oldukları bütün hizmet ve muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar, ... banka ve sigorta muameleleri vergisinden ... istisna edilir." denilmektedir.

Kambiyo muameleleri dışında kalan banka muamelelerinde verginin doğması için bir muamele yapılması ve lehe para kalması şartları birlikte aranmaktadır. Buna karşılık kambiyo muamelelerinde bu şartlar aranmamış verginin doğması için sadece kambiyo satışının yapılması yeterli görülmüştür.

Öte yandan, ihracata ve döviz kazandırıcı diğer faaliyetlere yönelik olarak düzenlenmiş bulunan ve yukarıda belirtilen istisna hükmü, döviz satışı üzerinden alınacak banka ve sigorta muameleleri vergisini kapsamamaktadır.

Anılan hükümlere göre, bankalar tarafından yapılan döviz satışlarında lehe para kalsın kalmasın, bu muamelelere konu dövizlerin satış tutarları binde bir nispetinde banka ve sigorta muameleleri vergisine tabidir.

Bu açıklamalara göre...