Özelge

İlgide kayıtlı özelge talep formunda;

- Şirketinizin toptan mefruşat ticareti ile uğraştığı ve bağlantılı satışlar çerçevesinde kampanya yapılmasının amaçlandığı,

- Bir banka ile anlaşarak müşterilere işletme kartı tahsis ettirileceği ve müşterilere ön ödeme yaptırmak suretiyle tahsilatın garanti altına alınmak istenildiği,

- Müşterilerin ileride sipariş edecekleri mallar için işletme kartıyla ön ödeme yapacakları,

- Daha sonra sipariş ettikleri mal bedellerinin ise, önceden yapılmış olan bu ödemelerden mahsup edileceği

belirtilmiş olup, herhangi bir mal teslimi veya hizmet ifası yapılmadan avans niteliğinde işletme kartlarından tahsil edilen tutarların KDV beyannamesinde ne şekilde beyan edileceği ile konunun Kurumlar Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanunu karşısındaki durumu hakkında Başkanlığımız görüşü sorulmuştur.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içerisinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Ticari kazancın tespitinde iki temel ilke geçerlidir. Bunlar “dönemsellik” ve “tahakkuk esası” ilkeleridir. Tahakkuk esası ilkesinde, gelir veya giderin miktar veya mahiyet itibariyle kesinleşmiş olması, yani geliri veya gideri doğuran işlemin eksiksiz tekemmül etmesinin yanı sıra, miktarının ve işlemden kaynaklanan alacağın veya borcun ödeme şartlarının da belirlenmiş olması gereklidir. Ticari kazancın elde edilmesi tahakkuk esasına bağlanmış bulunduğundan, bir gelir unsurunun özel bir düzenleme bulunmadığı sürece, mahiyet ve tutar itibariyle kesinleştiği dönem kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir. Dönemsellik ilkesi ise bu gelir veya giderin ilgili olduğu döneme intikalinin sağlanmasıdır.

3065 sayılı KDV Kanununun:

- 1/1 inci maddesinde, Türkiye de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu,

- 10/a maddesinde, vergiyi doğuran olayın, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması ile; 10/b maddesinde ise, malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura ve benzeri belgelerin düzenlenmesi ile meydana geldiği,

- 20/1 inci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu;

- 20/2 nci maddesinde, bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği

hükme bağlanmıştır.

Şirketinizle anlaşma sağlayan banka tarafından müşterilerinize tahsis edilen işletme kartının kredi kartı olarak değerlendirilmesi koşuluyla, söz konusu işlemlerin beyanının, KDV mevzuatına göre kredi kartı ile yapılan tahsilatların beyanı kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.

Konu ile ilgili olarak 60 No.lu KDV Sirkülerinin “7.2 Kredi Kartı ile Yapılan Tahsilatların Beyanı” bölümünde, KDV Kanununun 42 nci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak Bakanlığımızca şekil ve muhtevası belirlenen 1 No.lu KDV beyannamesinde, bir vergilendirme döneminde gerçekleştirilen teslim ve hizmetlere ait bedelin kredi kartı ile tahsil edilen kısmının, beyannamenin (Sonuç Hesapları - Diğer Bilgiler - Kredi Kartı ile Tahsil Edilen Teslim ve Hizmetlerin Katma Değer Vergisi Dahil Karşılığını Teşkil Eden Bedel) satırına yazılacağı; KDV beyannamesinde istenilen bu bilginin, verginin tarh ve tahakkuku ile ilgili olmayan denetim amaçlı bir bilgi olduğu; bu satırda vergiyi doğuran olayın gerçekleşip gerçekleşmediğine bakılmaksızın bir vergilendirme döneminde kredi kartı ile yapılan tahsilatların gösterileceği; bu satırda yer alan tutarların beyannamenin “Sonuç Hesapları” kulakçığındaki “Teslim ve Hizmetlerin Karşılığını Teşkil Eden Bedel” ile uyum göstermemesi ve bu hususun vergi dairesince mükellefe sorulması durumunda da, farklılığın avans ödemeleri gibi sebeplerden kaynaklandığının izah gerekçesi olarak gösterilmesinin mümkün olduğu da açıklanmıştır.

Vergi Usul Kanununun “Vergiyi doğuran olay” başlıklı 19 uncu maddesinde, “Vergi alacağı vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vukuu veya hukuki durumun tekemmülü ile doğar. Vergi alacağı mükellef bakımından vergi borcunu teşkil eder.” hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Kanunun 229 uncu maddesinde, fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmış; 231/5 inci maddesinde, faturanın mal teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre...