Özelge

T.C. 

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı

Gelir Kanunları Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü

İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, 3 parsel sayılı 489,06 m2 miktarlı taşınmazın tamamı Maliye Hazinesine adına kayıtlı iken, 104.936,80 TL bedelle … … …'a satışının yapıldığı, satış bedelinden kalan taksitlendirilmiş borç tutarı ve faizinin toplamı olan 47.221,56 TL için Hazine lehine ipotek tesis edildiği, taşınmazın satış bedelinin tamamının tahsil edilmesi üzerine Avrupa Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığı tarafından ipoteğin ve "Üçüncü kişilere satılması halinde borcun kalan tutarından alıcılar sorumludur." belirtmesinin terkininin talep edildiği, ancak … Tapu Müdürlüğünün cevabi yazılarında ipotek terkin harcının yatırılmaması nedeniyle talebin yerine getirilemediği, 30,60 TL ipotek terkin harcının yatırılmasının istenildiği, diğer taraftan 6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun'un 10 uncu maddesinde, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasında yapılacak satış, tescil, devir, kayıt, terkin, düzeltme, ifraz, tevhit, cins değişikliği ve ipotek işlemleri ile bunlara bağlı ve tamamlayıcı nitelikteki işlemlerin 492 sayılı yasaya tabi harçlardan muaf olduğuna hükmedildiği belirtilerek, 6292 sayılı Kanun kapsamında yapılan satış işlemleri nedeniyle Hazine lehine tesis edilen ipoteğin terkin işleminde ve satış bedelinin banka kredisi kullanılarak ödenmiş olması durumunda banka lehine tesis edilen ipoteğin terkini işleminde 492 sayılı Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin I/14 maddesi gereği harç tahsil edilip edilmeyeceği  hususunda görüş talep edildiği anlaşılmıştır.

492 sayılı Kanunun 57 inci maddesinde, tapu ve kadastro işlemlerinden bu Kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanların, tapu ve kadastro harçlarına tabi olduğu belirtilmiş, 58 inci maddesinde, tapu ve kadastro harçlarını ödemekle yükümlü olan kişiler bentler halinde sayılmış; Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin "I-Tapu işlemleri" başlıklı bölümünün 14 üncü maddesinde, tapu harcı mevzuuna giren işlemlerle ilgili tescil ve şerhlerin terkininden maktu harç alınacağı hüküm altına alınmıştır.

Aynı Kanunun 123 üncü maddesinin birinci fıkrasında, özel kanunlarla harçtan muaf tutulan kişilerle, istisna edilen işlemlerden harç alınmayacağı; üçüncü fıkrasında, Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri (Bu kooperatifler tarafından bankalardan kullandırılacak krediler için verilecek kefaletler ile Kredi Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi tarafından verilecek kefaletler dâhil) bankalar, finansman şirketleri, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilere, bunların teminatlarına ve geri ödenmelerine ilişkin işlemlerin (yargı harçları hariç) bu Kanunda yazılı harçlardan müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.

Söz konusu istisna hükmü, maddede sayılan kuruluşlar tarafından kullandırılan kredilere, bunların teminatlarına ve geri ödenmelerine ilişkin olarak yapılacak işlemlere (yargı harçları hariç) yönelik olarak düzenlenmiş olup, kredinin geri ödenmesinden sonra yapılan işlemlerin bu istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.

Öte yandan...