Millî Eğitim Bakanlığından:
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI DERS KİTAPLARI VE
EĞİTİM ARAÇLARI YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Millî Eğitim
Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarında okutulacak,
Bakanlıkça temin edilecek ders kitabı ve diğer eğitim araç-gereçlerinin
niteliklerinin Türk millî eğitiminin genel amaç ve temel ilkelerine uygun
olarak belirlenmesi, hazırlanması, hazırlatılması, incelenmesi, inceletilmesi,
inceleme ve inceletme sistemi ile ilgili kriterlerin
belirlenmesi, değerlendirilmesi, kabulü, uygunluk süresinin belirlenmesi,
ilanı, yayımlanması, seçimi, temini, geliştirilmesi ile başvuru
sahiplerinde aranacak kriterlerle ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; Millî Eğitim Bakanlığına bağlı
örgün ve yaygın eğitim kurumlarında okutulacak, Bakanlıkça temin edilecek
ders kitabı ve diğer eğitim araç-gereçlerinin niteliklerinin Türk millî
eğitiminin genel amaç ve temel ilkelerine uygun olarak belirlenmesi,
hazırlanması, hazırlatılması, incelenmesi, inceletilmesi, inceletme sistemi
ile ilgili kriterlerin belirlenmesi,
değerlendirilmesi, kabulü, uygunluk süresi, ilanı, yayımlanması, dağıtımı,
inceletme ve inceleme ücretleri ve başvuru sahiplerinde aranacak
kriterlerle ilgili hususları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 14/6/1973
tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununun 52 nci,
53 üncü, 54 üncü ve 55 inci maddeleri ile 10/7/2018 tarihli ve 1 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 319
uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (a) ve (b) bentlerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Alan eğitimcisi/uzmanı: Fiilî olarak görev
yapıyor olmak kaydıyla taslak ders kitabıyla ilgili Millî Eğitim
Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların
atamalarına esas olan alanda en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş ya da
öğretmen olarak atanmış veya ilgili alanda öğretim elemanı olarak görev
yapmakta olan kişiyi,
b) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
c) Başkanlık: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığını,
ç) Başvuru sahibi: Ders kitabı hazırlayan hizmet
birimini veya yayınevini,
d) Çoklu ortam tasarım inceleme
uzmanı: Fiilî olarak görev yapıyor olmak kaydıyla Millî Eğitim Bakanlığına
bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas
olan bilişim teknolojileri alanında en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş
ya da öğretmen olarak atanmış veya ilgili alanda öğretim elemanı olarak
görev yapmakta olan veya panelistler arasından Başkanlıkça düzenlenen çoklu
ortamların incelenmesi eğitimini tamamlamış kişiyi,
e) Daire başkanlığı: Talim ve Terbiye Kurulu
Başkanlığının ilgili daire başkanlığını,
f) Ders kitabı: Herhangi bir eğitim ve öğretim
programı çerçevesinde hazırlanmış, Kurulca örgün ve yaygın eğitim
kurumlarında okutulması uygun bulunan basılı veya dijital ortamdaki kitap
ve ekleri veya model prototipini,
g) Dil inceleme uzmanı: Fiilî
olarak görev yapıyor olmak kaydıyla Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına
öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas olan Türkçe veya Türk Dili
ve Edebiyatı alanında en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş ya da öğretmen
olarak atanmış veya ilgili alanda öğretim elemanı olarak görev yapmakta
olan kişiyi,
ğ) Dil uzmanı: Türkçe veya Türk Dili ve Edebiyatı
derslerinin atamaya esas alanlarında en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş
kişiyi,
h) Editör: Kitabın yazıldığı alanda en az lisans
düzeyinde öğrenim görmüş ve kitabın üretim sürecinin koordinasyonunu sağlayan
kişiyi,
ı) Eğitim aracı: Alanda ders kitabı olmaması veya
yayınevlerine ait tek ders kitabı olması hâlinde, ikinci bir kitap onay
alıncaya kadar Kurul kararı ve Bakan onayı ile ilgili hizmet birimince
hazırlanan basılı veya dijital ortamdaki kitap ve eklerini,
i) Genel Müdürlük: Destek Hizmetleri Genel
Müdürlüğünü,
j) Görsel tasarımcı: Kitabın görsel tasarımını
yapan kişiyi,
k) Hizmet birimi: Örgün ve yaygın eğitim
kurumlarının ders kitabı ve eğitim araçlarını hazırlayan veya hazırlatan
yahut satın alınması öngörülen içerikleri sağlayan Bakanlık birimlerini,
l) İnceleme ücreti: Taslak ders kitapları ile diğer
eğitim araçlarını inceleyenlere ödenen ücreti,
m) İnceletme ücreti: Özel kesimce hazırlanan taslak
ders kitaplarının inceletilmesi için Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi
hesabına yatırılan ücreti,
n) Kurul: Talim ve Terbiye Kurulunu,
o) Moderatör: Panel
toplantısını yönetmek üzere Kurulca görevlendirilen kişiyi,
ö) Öğrenci çalışma kitabı: Ders kitabını ve öğrenme
sürecini desteklemek üzere öğrenciye yönelik üretilen dijital veya basılı
kitabı,
p) Öğretmen kılavuz kitabı: Öğretmeni desteklemek
üzere üretilen dijital veya basılı kitabı,
r) Ölçme ve değerlendirme uzmanı: Ölçme ve
değerlendirme alanında en az lisans düzeyinde eğitim görmüş kişiyi,
s) Panel: Kurulca ön incelemede kabul edilen taslak
ders kitaplarının incelenmesi ve değerlendirilmesini gerçekleştiren
panelistlerden oluşan komisyonu,
ş) Panelist: Kurulca ön incelemede kabul edilen
taslak ders kitaplarını incelemek ve değerlendirmek üzere panelde
görevlendirilen alan uzmanı/eğitimcisi, dil inceleme uzmanı, tasarım
inceleme uzmanı veya çoklu ortam tasarım inceleme uzmanını,
t) Program geliştirme uzmanı: Program geliştirme
alanında en az lisans düzeyinde eğitim görmüş kişiyi,
u) Protokol: Bakanlık birimlerince kişi, kurum veya
kuruluşlarla yapılan iş birliğini,
ü) Rehberlik uzmanı: Rehberlik ve psikolojik
danışmanlık alanında en az lisans düzeyinde eğitim görmüş kişiyi,
v) Tasarım inceleme uzmanı: Fiilî olarak görev
yapıyor olmak kaydıyla Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına
öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas olan görsel tasarıma ilişkin
alanlarda en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş ya da öğretmen olarak
atanmış veya ilgili alanda öğretim elemanı olarak görev yapmakta olan
kişiyi,
y) Taslak ders kitabı: Herhangi bir eğitim ve
öğretim programı çerçevesinde hazırlanmış basılı veya dijital ortamdaki
kitap ve eklerinin taslak veya model prototipini,
z) Toplam öğrenme mimarisi: Uluslararası açık
kaynaklı elektronik içerik standart ve belirtimlerini,
aa) Yayınevi: Tüzel kişiliğe sahip olup herhangi bir
meslek odasına kayıtlı ve bu Yönetmelikte belirtilen şartları taşıyarak
yayıncılık faaliyetinde bulunan kuruluşları,
bb) Yazar: Taslak ders kitabını yazan en az lisans
düzeyinde öğrenim görmüş veya öğretmen olarak atanmış ya da daha önce
alanda yayımlanmış ders kitabı olan kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Başvuru Sahiplerinin Sorumlulukları, Aranacak
Kriterler, Başvuru Şartları,
Ders Kitaplarının ve Eğitim Araçlarının Nitelikleri,
Sağlanma Usulleri ve Hazırlanması
Başvuru
sahiplerinin sorumlulukları ve aranacak kriterler
MADDE 5 – (1) Başvuru sahipleri; ders kitabı üreteceği
alanlar için yazar/yazarlar ile editör, dil uzmanı, görsel tasarımcı,
program geliştirme uzmanı, ölçme ve değerlendirme uzmanı ile rehberlik
uzmanı çalıştırdığını veya bu alanlarda hizmet satın aldığını
belgelendirir. Söz konusu personel 26/9/2004
tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen
süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha
fazla süreyle hapis cezası ya da affa uğramış olsa bile Devletin egemenlik
alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçlar, Devletin
güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı
suçlar, millî savunmaya karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve
casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik,
güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin
ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama,
terörizmin finansmanı, kaçakçılık suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı
suçlar ve 11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının
Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında işlenen suçlardan ceza almamış olması
veya haklarında bu suçlardan dolayı kovuşturma bulunmaması, terör
örgütlerine ya da Millî Güvenlik Kurulunca Devletin millî güvenliğine karşı
faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği,
mensubiyeti ya da iltisakı yahut bunlarla irtibatı
olmaması şartı aranır.
(2) Yayınevlerince verilen herhangi bir belgenin
veya yazılı beyanın gerçek dışı olduğunun idari ve/veya adli makamlarca
tespit edilmesi hâlinde belgenin/beyanın ait olduğu baskıya hazır nüsha
veya nüshalara ait Kurul Kararı iptal edilir. İlgili başvuru sahiplerinin
başvuruları iki yıl süreyle kabul edilmez.
Ders
kitapları ve eğitim araçlarının nitelikleri
MADDE 6 – (1) Ders kitapları;
a) Anayasa ve kanunlara aykırı hususları içermez.
b) Bilimsel hata içermez.
c) Eğitim ve öğretim programının amaçladığı
kazanımları kapsar.
ç) Dil ve anlatıma uygunluk yönünden hata içermez.
d) Görsel tasarım ve içerik tasarımı öğrenmeyi
destekleyecek nitelikte ve öğrencilerin gelişim özellikleri dikkate
alınarak yazılır.
Ders
kitaplarının sağlanma usulleri
MADDE 7 – (1) Ders kitapları aşağıda belirtilen usullerle
sağlanır:
a) Başvuru sahiplerince hazırlama: Başvuru
sahipleri bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda taslak
ders kitabı hazırlayabilir.
b) Hibe: Bakanlık; kişi, kurum veya kuruluşlarca
hazırlanan taslak ders kitabı ve diğer eğitim araç-gereçlerini bedelsiz
olarak temin edebilir.
c) Satın alma: Bakanlık; okutulmasına ihtiyaç
duyulması hâlinde, yurt içinde veya yurt dışında yazılmış ya da tercüme
edilmiş olan kitapları satın alma yoluyla temin edebilir.
ç) Sipariş: Bakanlık; kişi, komisyon, kurum veya
kuruluşlara taslak ders kitabı yazdırabilir.
(2) Taslak ders kitaplarından hibe, sipariş ve
satın almaya ilişkin usul ve esasları içeren şartname ilgili hizmet
birimlerince hazırlanarak Kurula sunulur. Kurulca uygun bulunan şartname
ilgili hizmet birimine gönderilir ve Başkanlığın ve ilgili hizmet biriminin
elektronik ortamında duyurulur.
Ders
kitaplarının ve eğitim araçlarının hazırlanması
MADDE 8 – (1) Ders kitabı ve eğitim araçları Kurulca
belirlenen ders kitapları ve eğitim araçları ile bunlara ait elektronik
eğitim içeriklerinin niteliklerine dair kriterlere
uygun olarak hazırlanır. Hazırlanan kriterler
Başkanlıkça ilan edilir.
(2) Ders kitabı ve eğitim
araçlarının kapağında kitabın adı, okul türü, sınıfı, başvuru sahiplerinin
varsa pedagojik esaslara aykırı olmayan amblemi ve dersin özelliğini
yansıtan kapak düzeni; iç kapağın ön yüzünde kitabın adı, okul türü,
sınıfı, yazarın/yazarların adı ve soyadı, varsa akademik unvanı, başvuru
sahibinin adı ve adresi, varsa pedagojik esaslara aykırı olmayan amblemi;
iç kapağın arka yüzünde yazarın/yazarların dışındaki kitabı hazırlayanların
adı ve soyadı; arka kapakta sınıf seviyesi dikkate alınarak pedagojik
esaslara uygun yazılı ve görsel tasarımlara yer verilir.
(3) Kitaplarda yer alacak Türk Bayrağı, 22/9/1983 tarihli ve 2893 sayılı Türk Bayrağı Kanunu ve
25/1/1985 tarihli ve 85/9034 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe
konulan Türk Bayrağı Tüzüğüne uygun olmalıdır.
(4) İkinci yaprak ve devamında, ilkokul 1, 2 ve 3
üncü sınıflarına ait kitaplarda, yaprağın ön yüzünde Türk Bayrağı ile
birlikte İstiklal Marşının ilk iki kıtası; yaprağın arka yüzünde Öğrenci
Andı; üçüncü yaprağın ön yüzünde Atatürk resmi ve resmin alt kısmında Mustafa
Kemal Atatürk yazısı bulunur. İçindekiler bölümü, ilgili sınıf için öngörülen
puntoda olup beş sayfayı geçmez.
(5) İlkokul 4 üncü, ortaokul 5, 6, 7 ve 8 inci
sınıflar ile ortaöğretim ve yaygın eğitim kitaplarında, ikinci yaprağın ön
yüzünde Türk Bayrağı ile İstiklal Marşı; yaprağın arka yüzünde Atatürk'ün
Gençliğe Hitabesi; üçüncü yaprağın ön yüzünde Atatürk resmi ile resmin alt
kısmında Mustafa Kemal Atatürk yazısı bulunur. İçindekiler, ilgili sınıf
için ön görülen puntoda yazılır.
(6) Diğer yapraklarda metin
kısımlarının başlıkları dışında kalan bölümlerde resim altı yazıları,
dipnotlar ve benzerinde kullanılan yazılar hariç ilkokul 1 inci sınıflar
için yirmi, 2 nci sınıflar için on sekiz, 3 üncü
sınıflar için on dört, 4 üncü sınıflar için on iki ve ortaokul 5 inci
sınıflar için on bir, daha üst sınıflar için ise on puntodan daha küçük
harfler kullanılmaz.
(7) Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler, Türkiye
Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük ile Tarih ve Coğrafya
kitaplarında Türkiye haritası; Sosyal Bilgiler, Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp
Tarihi ve Atatürkçülük, Tarih, Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi kitaplarında
Türk dünyası haritası yer alır.
(8) Türkçe ve yabancı dil ders kitapları,
dinleme/izleme becerisini kazandırmaya yönelik elektronik eğitim içerikleri
birlikte takım hâlinde hazırlanır ve değerlendirmeleri birlikte yapılır.
(9) Takım hâlinde hazırlanması gereken diğer ders
kitapları, ilgili dersin eğitim ve öğretim programına ait Kurul kararında
belirtilir.
(10) Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için
hazırlanan ders kitapları ile engelli öğretmenler için hazırlanacak
öğretmen kılavuz kitabında engel durumları dikkate alınır.
(11) Taslak ders kitabının başvurusu esnasında
elektronik ortama yüklenen nüshasında;
a) Yazarın/yazarların adı ve soyadı, varsa akademik
unvanı, başvuru sahibinin adı veya adresi, amblemi; iç kapağın arka
yüzünde, yazarın/yazarların dışında kitabı hazırlayanların adı, soyadı ve
benzeri taslak kitabın kimliğini gösteren bilgi veya kenar süsü, sayfa
numarası gibi simge ya da işaretler yer almaz.
b) Arka kapak sayfası boş bırakılır. Arka kapak
tasarımı, Kurulca uygun bulunanlar arasından basım aşamasında Genel
Müdürlükçe belirlenir.
(12) Azınlık okulları veya yabancılar tarafından
açılmış özel okullar, kendi dillerinde okutulmak üzere hazırladıkları yahut
hazırlattıkları ders kitapları ve bu kitapların yeminli mütercimlerce
tercüme edilmiş bir nüshasını, incelenmek üzere ilgili hizmet birimi
kanalıyla Başkanlığa gönderir. Bu kitaplar, Başkanlıkça oluşturulacak
komisyonca 27 nci madde hükümlerine göre
incelenir. Başvuru sahibi tarafından hazırlanmış ve okutulmakta olan ders
kitapları, azınlık okullarınca kendi dillerine çevrilerek okutulmak
istenmesi hâlinde ilgili hizmet birimi ile iş birliği yapılarak Başkanlıkça
belirlenen usullere göre incelenir.
(13) Kitabın kimliğini belirleyici nitelikte bilgi
veya kenar süsü, sayfa numarası gibi simge ya da işaretler bulunan taslak
ders kitapları incelemeye alınmaz, incelemeye alınmış olsa dahi inceleme ve
değerlendirmenin herhangi bir safhasında fark edilmesi hâlinde Kurulca
inceleme işlemi durdurularak başvuru sahibine iade edilir. İnceleme
sürecinde yabancı dil kitaplarında özel ad kullanılamaz.
Öğrenci
çalışma kitabının hazırlanması
MADDE 9 – (1) Öğrenci çalışma kitabının ayrı olarak hazırlanması
durumunda ders kitabının nitelikleri ve hazırlanma usulleri göz önünde
bulundurulur. Öğrenci çalışma kitabında;
a) Öğrencilerin bilgi, beceri, tutum, değer ve
davranışlarını geliştirmelerine yardımcı olacak çeşitli ünite, konu, örnek
ve alıştırmalarla ilgili kaynaklara yer verilir.
b) Dersin özelliğine göre inceleme, gezi, gözlem,
deney ve uygulamalarla ilgili yapılacak ön hazırlıklara, alınacak sağlık ve
güvenlik tedbirlerine, izlenecek iş ve işlem basamaklarına, zaman ve
malzeme tasarrufu bakımından uyarı ve bilgilere yer verilir.
c) Kitabı oluşturan unsurların ders kitabı ile
bütünleştirilmesi hâlinde öğrenci çalışma kitabı ders kitabı ile birlikte
de hazırlanabilir. Bu şekilde hazırlanan kitapların kapak ve iç kapağında
“Ders Kitabı ve Öğrenci Çalışma Kitabı” ibaresi yer alır.
ç) Dersin özelliğine göre bazı ünite veya konularda
kullanılmak üzere öğrencinin ilgisini çekecek örneklere, eğitim ve öğretimi
destekleyici çeşitli dijital içeriklere yer verilebilir.
Öğretmen
kılavuz kitabının hazırlanması
MADDE 10
– (1) Öğretmen kılavuz kitabında
ders kitabının nitelikleri ve hazırlanma usulleri göz önünde bulundurulur.
Öğretmen kılavuz kitabında;
a) Konuların işlenişinde ulaşılmak istenen
kazanımlar belirtilir.
b) Bilgi, beceri, tutum, değer ve davranışların
öğrencilere kazandırılmasında kullanılabilecek araç ve gereçlerle birlikte
strateji, öğretim yöntem ve teknikleri belirtilir. Ayrıca;
1) Konunun işleniş planına,
2) Öğretmenin konu ile ilgili yapacağı ön
hazırlıklara,
3) Öğrenme alanı, tema, ünite girişinde daha önce
işlenen konularla ilişki sağlayacak ve öğrencinin ilgisini çekecek
hatırlatmalara, sorulara, şekil, şema, çizelge ve benzeri yardımcı unsurlar
ile elektronik eğitim içeriklerinin uygulamalarına ait kullanım
açıklamalarına,
yer verilir.
c) Öğrencileri araştırmaya, günlük yaşamda
karşılaşılan çeşitli sorunlara çözüm üretmeye yöneltecek proje ve benzeri
örnek çalışmalara yer verilebilir.
ç) İşlenişin sonunda, gerekli görülen kavramlarla
ilgili sözlük ve kaynakça bulunur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Başvurusu Alınacak Taslak Ders Kitaplarının
Duyurusu, Taslak Ders Kitaplarının
Başvurusu, İncelenmesi, Değerlendirmesi ve Ders
Kitaplarının Yayımlanması,
Uygunluk Süresi, Baskı ve Dağıtım Süreci
Başvurusu
alınacak taslak ders kitaplarının duyurusu
MADDE 11
– (1) Başvurusu alınacak taslak
ders kitaplarının türü, alanı, seviyesi ve temin usulü Başkanlıkça
duyurulur. Duyuruda taslak ders kitabının başvuru, inceleme, değerlendirme,
değerlendirme sonuçlarının ilanı ve diğer iş ve işlemlerin sağlıklı biçimde
yürütülmesi için 28 inci maddenin birinci fıkrası çerçevesinde makul bir
süreye yer verilir. Duyuru Başkanlıkça başvuru tarihinden en az üç ay önce
yapılır.
(2) Başvurusu alınacak taslak ders kitaplarının
duyurusu, taslak kitap ve eğitim araçları başvurularının alınması ile
inceleme ve değerlendirme sonuçlarının başvuru sahiplerine açıklanması
işlemleri elektronik ortam üzerinden yapılır.
(3) Başkanlıkça elektronik ortam üzerinden yapılan
duyurular ve sonuçlar başvuru sahiplerine tebliğ hükmündedir.
Taslak
ders kitaplarının teslimi ve ön inceleme başvurusunda istenecek belgeler
MADDE 12
– (1) Taslak ders kitapları
elektronik ortamda Başkanlığa teslim edilir.
(2) Teslim sırasında ayrıca;
a) Başvuru dilekçesi,
b) Taslak ders kitabı hazırlayan yazar veya
yazarların öz geçmişleri ve diploma örnekleri,
c) Taslak ders kitabının hazırlanmasında dil,
tasarım, program geliştirme, ölçme ve değerlendirme, rehberlik alanlarında
görevlendirilen kişilerin ve editörlerin öz geçmişleri ve diploma
örnekleri,
ç) Yayınevinin kitabı hazırlattığı alanlar için
editör, yazar veya yazarlar, görsel tasarımcı, dil uzmanı ve program
geliştirme, ölçme ve değerlendirme ve rehberlik uzmanı çalıştırdığına dair
belgeleri,
d) Taslak ders kitabında kullanılacak eserlerin
telifleriyle ilgili muvafakatnameleri,
e) Yayınevinin bağlı olduğu
şirketin sahipleri, varsa ortakları ve yönetim kurulu üyeleri ile ders
kitabı hazırlatılacak alanlar için editör, yazar veya yazarlar, görsel
tasarımcı, dil uzmanı, program geliştirme uzmanı, ölçme ve değerlendirme uzmanı,
rehberlik uzmanının 5 inci maddenin birinci fırkasında yer verilen
suçlardan hüküm giymediğine dair güncel adli sicil kaydı,
elektronik ortamda Başkanlığa teslim edilir.
(3) Taslak ders kitabının inceletme ücretinin
Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi hesabına yatırılması ile birlikte taslak
ders kitabının başvurusu tamamlanır.
(4) Öğretimi yabancı dilde yapılan derslere ait
Kurul kararıyla ders kitabı olarak kabul edilen ve uygunluk süresi devam
eden ders kitapları, alanında eğitim görmüş uzman veya uzmanlarca tercüme
edilerek başvuru sahibince Başkanlığa sunulur. Bu ders kitabı ve elektronik
eğitim içerikleri, Başkanlıkça oluşturulacak komisyon tarafından 27 nci madde kapsamında incelenir. İhtilaf durumunda
yeminli nüsha esas alınır.
(5)
İçerikler elektronik olarak hazırlanacaksa birinci, ikinci, üçüncü ve
dördüncü fıkralardaki hususlara ilaveten;
a) Elektronik eğitim içeriği ile ilgili donanım ve
yazılımın çalışabileceği ortama ait uygulama için gerekli kullanıcı adı ve
oluşturulan hesap ile yazılım, varsa donanım ve uygulama teslim edilir.
Ayrıca içeriklere ait doküman elektronik ortamda teslim edilir.
b) İçeriğin çalıştırılması için herhangi bir
donanım ihtiyacı varsa 6 adet ilk örneği Başkanlığa teslim edilir.
c) Kurul kararıyla kabul edilen özel sektöre ait
ders kitaplarının elektronik eğitim içerikleri, toplam öğrenme mimarisi
güncel belirtim ve standartlarına uygun olarak kararı takip eden 30 gün
içerisinde Başkanlığa teslim edilir.
(6) Kişisel verilerin belirli kriterlere göre
yapılandırılarak işlendiği kayıt sistemi, kullanıcı işlemlerinin ve bilgi
sistem ağındaki veri akışının iz kayıtları, ajanlı veya ajansız iz toplama
yöntemleri 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir
ve Sanat Eserleri Kanunu, 4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında
Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla
Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ve 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı
Kişisel Verilerin Korunması Kanununda belirtilen kişisel veri işleme
şartları ve amaçları çerçevesinde işlenerek belirtilen süre boyunca
Başkanlıkça saklanır.
Ön
inceleme
MADDE 13
– (1) Başkanlıkça taslak ders
kitapları;
a) İnceletme ücretinin tam yatırılıp yatırılmadığı,
b) Başvuruların, bu Yönetmelik hükümlerine göre
yapılıp yapılmadığı,
c) Taslak ders kitabının 8 inci maddenin on birinci
fıkrasının (a) bendi ile aynı maddenin on üçüncü fıkrasında yer alan
şartları taşıyıp taşımadığı,
ç) Taslak ders kitabının hazırlanmasında görev alan
kişilerin belirtilen nitelikleri taşıyıp taşımadıkları,
d) Ders kitaplarına ait elektronik eğitim
içeriklerinin kitap ya da kılavuz kitap ekinde bulunup bulunmadığı,
e) Takım hâlinde hazırlanması gereken taslak ders
kitapları için bu hususa uyup uymadığı,
yönlerinden incelenir.
(2) Daire başkanlığınca hazırlanan rapor Kurul
tarafından değerlendirilir ve başvurulan eserin incelemeye uygun olup
olmadığı Kurul tarafından karara bağlanır. Birinci fıkrada sayılanlardan en
az birine uyulmadığının tespiti hâlinde taslak ders kitabı, başvuru
sahibine iade edilir. Kurul tarafından uygun bulunan taslak ders kitapları
için inceleme süreci başlatılır.
(3) Ön inceleme süreci Başkanlıkça
görevlendirilecek personel tarafından yürütülür.
İnceletme
ücreti
MADDE 14
– (1) Özel kesimce hazırlanan
taslak ders kitapları ile ders kitabı dışındaki diğer eğitim araç-gereçleri
ücret karşılığında inceletilir.
(2) Özel kesimce hazırlanan taslak ders kitabı ve
diğer eğitim araç-gereçleri için;
a) İlkokul taslak ders kitaplarının her biri için
140.000,
b) Ortaokul taslak ders kitaplarının her biri için
170.000,
c) Lise taslak ders kitaplarının her biri için
200.000,
ç) Ders kitabı dışındaki diğer eğitim
araç-gerecinin her biri için 70.000,
gösterge rakamının Devlet memuru aylık katsayısı ile
çarpımı sonucu bulunacak tutar Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi hesabına
yatırılır. Kitapların takım olması hâlinde ödenecek ücret %25 oranında
artırılır.
İnceleme
ücreti
MADDE 15
– (1) Taslak ders kitaplarını
inceleyen paneliste her bir panel üyeliğinde;
a) İlkokul taslak ders kitapları için 10.000,
b) Ortaokul taslak ders kitapları için 13.000,
c) Lise taslak ders kitapları için 16.000,
ç) Ders kitabı dışındaki diğer eğitim
araç-gereçleri için 5.000,
gösterge rakamının Devlet memuru aylık katsayısı ile
çarpımı sonucu bulunacak tutarda ödeme yapılır. Kitapların takım olması
hâlinde ödenecek ücret %25 oranında artırılır.
(2) Panelist veri tabanına kayıt yaptırmamış ve
eğitim almamış olanlar ile 4/11/1981 tarihli ve
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 38 inci maddesine göre görevlendirilen
öğretim elemanlarına birinci fıkra uyarınca ödeme yapılmaz.
(3) Hibe veya protokol kapsamındaki eğitim araçları
Bakanlık onayı ile kurulacak bir komisyon tarafından ücretsiz olarak
incelenir.
İnceletme
talebinden vazgeçilmesi
MADDE 16
– (1) Başvuru sahibince taslak
ders kitabının inceletme talebinden vazgeçilmesi hâlinde, yatırılan
inceletme ücretinin yüzde onu kesilerek kalan miktar başvuru sahibine iade
edilir.
(2) Kurulca eğitim ve öğretim programında kitabın
yeniden yazımını gerektirecek oranda değişiklik yapılması hâlinde, taslak
ders kitabı inceletme ücreti kesinti yapılmaksızın başvuru sahibine iade
edilir.
(3) Ön inceleme sonucunda, panel değerlendirme
sürecine alınması uygun görülmeyen eserler için Bakanlık Döner Sermaye
İşletmesi hesabına yatırılmış olan ücretin yüzde ellisi kesilerek kalan
miktarı başvuru sahibine iade edilir.
Panelist
inceleme ve değerlendirme veri tabanının oluşturulması
MADDE 17
– (1) Başkanlıkça, inceleme
işleminde görevlendirilecek alan eğitimcileri/uzmanları, dil inceleme
uzmanları, tasarım inceleme uzmanları ve çoklu tasarım inceleme
uzmanlarının kayıt, seçme ve görevlendirilme işlemlerinin yapılmasını
sağlayacak bir panelist veri tabanı oluşturulur. Başkanlık, veri tabanı
sistemine panelist adaylarının kayıt yaptırmaları için duyuru yapar.
Başkanlıkça yapılacak duyurular doğrultusunda panelist adayları veri
tabanına kayıt yapabilir.
(2) Veri tabanı sistemine kayıt yaptıracak;
a) Öğretmenler için fiilî olarak öğretmenlik görevi
yapmış olmak kaydıyla, öğretmenlikte en az beşinci yılı bitirip altıncı
yıldan gün almış olma şartı aranır.
b) Alan eğitimcileri/uzmanları için ilgili alanda
en az doktora düzeyinde akademik kariyer yapmış olma şartı aranır. Fiilî
olarak görev yapmış olmak kaydıyla okutman veya öğretim görevlisi olarak
beşinci yılı bitirip altıncı yıldan gün almış olanlar için doktora
derecesine sahip olmak şartı aranmaz.
c) Dil inceleme uzmanları için
fiilî olarak görev yapıyor olmak kaydıyla Millî Eğitim Bakanlığına bağlı
eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas olan
Türkçe veya Türk Dili ve Edebiyatı alanında en az lisans düzeyinde öğrenim
görmüş ya da öğretmen olarak atanmış veya ilgili alanda en az doktora
düzeyinde akademik kariyeri bulunan ya da fiilî olarak görev yapmış olmak
kaydıyla okutman veya öğretim görevlisi olarak beşinci yılı bitirip altıncı
yıldan gün almış olmak şartı aranır.
ç) Tasarım inceleme uzmanları
için fiilî olarak görev yapıyor olmak kaydıyla Millî Eğitim Bakanlığına
bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas
olan görsel tasarıma ilişkin alanlarda en az lisans düzeyinde öğrenim
görmüş ya da öğretmen olarak atanmış veya ilgili alanda en az doktora
düzeyinde akademik kariyeri bulunan ya da fiilî olarak görev yapmış olmak
kaydıyla okutman veya öğretim görevlisi olarak beşinci yılı bitirip altıncı
yıldan gün almış olmak şartı aranır.
d) Çoklu tasarım inceleme
uzmanları için fiilî olarak görev yapıyor olmak kaydıyla Millî Eğitim
Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların
atamalarına esas olan bilişim teknolojileri alanında en az lisans düzeyinde
öğrenim görmüş ya da öğretmen olarak atanmış veya ilgili alanda en az
doktora düzeyinde akademik kariyeri bulunan ya da fiilî olarak görev yapmış
olmak kaydıyla okutman veya öğretim görevlisi olarak beşinci yılı bitirip
altıncı yıldan gün almış veya panelistler arasından Başkanlıkça düzenlenen
çoklu ortamların incelenmesi eğitimini tamamlamış olmak şartı aranır.
(3) İkinci fıkrada belirtilen şartları ve
nitelikleri taşıyanlar veri tabanına kayıtlarını elektronik ortamda yaparlar.
(4) Veri tabanı sistemine kayıt yaptıranlar için
incelenme ve değerlendirme konusunda Başkanlıkça yüzyüze
veya çevrim içi ortamlarda düzenlenen inceleme/değerlendirme eğitimini
tamamlamış olma şartı aranır. Eğitim içeriği ile inceleme ve değerlendirme
işlemlerinde görev alacaklara dair kriterler
Başkanlıkça belirlenir.
(5) İnceleme/değerlendirme eğitimini tamamlamamış olanlar
panelist olarak görevlendirilmezler.
(6) İncelemede görevlendirilen kişilerde,
incelenecek kitabın yazarı/yazarları ve başvuru sahipleri ile değerlendirmelerini
etkileyecek herhangi bir bağı veya ticari çıkar ilişkisi bulunmama şartı
aranır. İnceleme sürecinde görevlendirilen kişiler; görevini eksiksiz
yerine getireceğini, çıkar ilişkisi olmadığını ve inceleme sürecinde takip
edilmesi gereken bilgilerin gizliliğinin sağlanmasını da içeren etik ve
yasal kurallara uyacaklarını beyan eden bir sözleşmeyi imzalar. İnceleme
görevlendirme sürecinin tamamlanması için etik sözleşmenin imzalanması
gereklidir. Etik sözleşmeye aykırı davrandığı tespit edilen veya görev
ihmali teşkil eden fiilleri yapan kişiler inceleme sistemi veri tabanından
çıkartılarak bu kişiler hakkında gerekli adli ve idari süreçler başlatılır.
Panellerin
oluşturulması
MADDE 18
– (1) Her bir panel; alan
eğitimcileri/uzmanları ile dil inceleme ve tasarım inceleme uzmanlarından
oluşur. Panelde en az beş, en çok sekiz üye bulunur.
(2) Gerekli görülmesi hâlinde ölçme ve
değerlendirme, program geliştirme ve rehberlik alanlarından uzmanlar veya
öğretim üyeleri panelde görevlendirilebilir.
(3) İncelenecek taslak ders kitabı elektronik
eğitim içeriği ekine sahip ise çoklu ortam tasarım inceleme uzmanı da
panelist olarak görevlendirilebilir.
(4) Başkanlıkça inceleme ve değerlendirme veri
tabanı sistemine kayıt yaptıran alan eğitimcileri/uzmanları, dil inceleme
uzmanları, tasarım inceleme uzmanları ve ihtiyaç hâlinde çoklu ortam
tasarım inceleme uzmanları arasından, elektronik ortamda yansız seçim
yoluyla görevlendirme yapılarak panel oluşturulur.
(5) Panel görevlendirme süreci etik sözleşmenin
imzalanması ile tamamlanır.
Panel
inceleme ve değerlendirme süreci
MADDE 19
– (1) Taslak ders kitaplarının incelenmesinde
değerlendirmeye esas olacak kriterler Kurulca belirlenerek
duyurulur.
(2) Panelist yetkilendirildiği dosyalara erişerek
Kurulca belirlenmiş kriterlere göre inceleme
işlemini yapar ve oluşturduğu raporu belirtilen süre içinde elektronik
ortamda Başkanlığa sunar.
(3) İnceleme sürecinde içeriğin;
a) Anayasa ve kanunlara uygunluğu,
b) Bilimsel olarak yeterliği,
c) Eğitim ve öğretim programının kapsamını ve
kazanımlarını gerçekleştirme yeterliği,
ç) Dil ve anlatım yönünden yeterliği,
d) Görsel tasarımın ve içerik tasarımının,
öğrenmeyi destekleyecek nitelikte olması ve öğrencilerin gelişim
özelliklerine uygunluğu,
kriterleri birlikte dikkate alınır.
(4) Puanlama sürecinde;
a) Her bir panelist üçüncü fıkrada yer alan kriterlerin her biri için ayrı ayrı
100 tam puan üzerinden inceleme işlemini yapar. Bu doğrultuda bireysel
puanlama, panelist raporundaki hata tespitleri doğrultusunda otomatik
olarak sistem tarafından yapılır.
b) Panelistler inceleme/değerlendirme raporları ile
birlikte Başkanlıkça belirlenecek tarih ve yerde/çevrim içi ortamda
düzenlenecek toplantıya çağrılır. Toplantı Kurulca görevlendirilecek moderatörün yönetiminde yürütülür. Başkanlıkça, moderatöre yardımcı olmak ve panel ile ilgili iş ve
işlemleri yürütmek üzere bir personel görevlendirilebilir. Toplantıda her
bir panelist raporunu sözlü olarak sunar. Panelistler raporlar üzerinde
görüşlerini açıklar ve inceleme/değerlendirme müzakere edilir.
c) Müzakerelerin tamamlanması ve panel üyelerinin
müzakerenin yeterli olduğuna ilişkin görüş birliğine varmasından sonra her
bir panelist üçüncü fıkrada yer verilen kriterlerin
her biri için ayrı ayrı “gizli puanlama, açık tasnif”
yöntemiyle puanlama yapar.
ç) Panel sonuç puanı, panelistlerin panel
toplantısı öncesindeki her bir kritere ait bireysel puanlarının ağırlıklı
ortalaması ile panel müzakerelerinin sonunda her bir kriter
için verdikleri puanların ağırlıklı ortalamasının toplanarak ikiye
bölünmesiyle 0-100 aralığında oluşur. Panel sonuç puanına esas teşkil
edecek somut gerekçeler panel raporunda örnekleriyle ifade edilir.
d) Panel sürecinin çevrim içi olarak
gerçekleştirilmesi hâlinde;
1) Her bir panelist üçüncü fıkrada yer verilen kriterlerin her biri için ayrı ayrı
100 tam puan üzerinden inceleme işlemini yapar. Bu doğrultuda bireysel puanlama,
panelist raporundaki hata tespitleri doğrultusunda otomatik olarak sistem
tarafından yapılır.
2) Başkanlık her bir paneliste, diğer panelistler
tarafından yapılan tespitleri değerlendirme imkânı sunar.
3) Her bir panelistin tespitlerinin diğer panelistlerce
değerlendirilmesi neticesinde sistem tarafından ortak panel raporu
oluşturulur.
4) Müzakerelerin tamamlanması ve panel üyelerinin
müzakerenin yeterli olduğuna ilişkin görüş birliğine varmasından sonra her
bir panelist üçüncü fıkrada yer verilen kriterlerin
her biri için ayrı ayrı “gizli puanlama, açık tasnif”
yöntemiyle puanlama yapar.
5) Panel sonuç puanı, panelistlerin panel
toplantısı öncesindeki her bir kritere ait bireysel puanlarının ağırlıklı
ortalaması ile panel müzakerelerinin sonunda her bir kriter
için verdikleri puanların ağırlıklı ortalamasının toplanarak ikiye
bölünmesiyle 0-100 aralığında oluşur. Panel sonuç puanına esas teşkil
edecek somut gerekçeler panel raporunda örnekleriyle ifade edilir.
(5) Panel raporu Kurula sunulur. Kurulun gerekli
görmesi halinde üçüncü fıkrada yer verilen kriterlerin
her biri veya tamamı için en az bir alan eğitimcisi/uzmanı ile gereklilik
durumuna göre dil inceleme, tasarım inceleme, rehberlik, ölçme ve
değerlendirme uzmanlarından Başkanlıkça oluşturulan komisyon tarafından
taslak kitabın yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi için görevlendirme
yapılır.
(6) Kurul, panel raporu ile puanlama sonuçlarını
karara bağlar. Kurul kararı aşağıdaki şekillerde oluşturulur:
a) Kabul: Kurulca kabul edilen taslak ders
kitabının panel sonuç puanı her bir kriter için
75’ten az olamaz. Değerlendirmeye esas olacak kriterler
ile ilgili düzeltme gerektiren tespitler varsa bu tespitlerin gereğinin
bildiriminden itibaren 30 gün içinde yerine getirilmesi gerekir.
b) Ret: Eser başvuru sahibine iade edilir.
(7) Kurul kararı ve değerlendirme raporu başvuru
sahibine bildirilir. Değerlendirme raporunda Kurul kararına esas teşkil
edecek gerekçeler somut örneklerle gösterilir.
(8) Başvuru sahibi tarafından Kurul kararının
bildirilmesini takip eden 15 gün içinde itirazda bulunulabilir. İtiraz
başvurusu, gerekçeleri belirtilerek 14 üncü maddede yer verilen inceletme
ücretinin yüzde ellisini döner sermaye işletmesi hesabına yatırmak
suretiyle yapılır. Başkanlık, itirazı değerlendirmek üzere
inceleme/değerlendirme veri tabanı sistemine kayıt yaptıran alan
eğitimcileri/uzmanları ile gerek görmesi hâlinde dil inceleme uzmanı
ve/veya tasarım inceleme uzmanı ve/veya çoklu tasarım inceleme uzmanı
arasından en az üç, en fazla beş panelisti elektronik ortamda yansız olarak
belirleyerek itiraz panelini oluşturur. İtiraz, panelistler tarafından
değerlendirilerek raporlanır. İtiraza dair panel raporunda itiraz edilen
hususlara ilişkin değerlendirme yapılır. Panelistler Başkanlıkça
belirlenecek tarih ve yerde/çevrim içi ortamda düzenlenecek toplantıya
çağrılır. İtiraz panelinde; panelistler tarafından itiraza konu hususlar ve
taslak ders kitabında tespit edilen başvuru sahibi tarafından itiraz
edilmeyen hususlarla birlikte değerlendirilerek üçüncü fıkrada yer verilen kriterlerin her biri için ayrı ayrı
“gizli puanlama, açık tasnif” yöntemiyle taslak kitabın itiraz panel puanı
belirlenir. İtiraz paneli puanı çerçevesinde itiraz panel raporu Kurul
onayına sunulur. İtiraza ilişkin değerlendirme raporları “Ders kitabı
olarak kabul edilebilir.” veya “Ders kitabı olarak kabul edilemez.” şeklinde
Kurulca karara bağlanır.
(9) İtirazın incelenmesi ve değerlendirilmesi ile
ilgili işlemler başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde tamamlanarak
sonuç başvuru sahibine bildirilir.
(10) İnceleme ve değerlendirme süreçleriyle ilgili
uygulamalar konusunda tereddüt edilmesi hâlinde; konu, gerekçeleriyle
birlikte Kurula sunulur. Kurulun vereceği karar doğrultusunda işlem
yapılır.
Ders
kitaplarının yayımlanması
MADDE 20 – (1) Kurulca kabul edilen ders kitaplarının
yayımlanması aşağıdaki şekilde yapılır:
a) Kurulca kabul edilen ders kitabının karara
bağlanmış orijinal nüshasının baskısı yapılır. Kitapların baskısı açık,
net, renkli, görsel algıyı kolaylaştırıcı, kullanılabilir ve korunabilir
nitelikte olur.
b) Beş formayı geçen kitaplara sırt verilir. Sırta
kitabın adı ve sınıfı, kitabın ön kapağı üstte ve yatay durumda iken soldan
sağa doğru okunabilecek şekilde yazılır.
c) Arka kapakta kitabın Eğitim Bilişim Ağı (EBA)
platformundaki elektronik nüshasına yönlendiren karekoda
sağ alt köşesinde ise barkod ve ISBN'ye yer verilir.
ç) İç kapakta;
1) Basıldığı yıla ve yere,
2) Kitabın kabul edildiğine dair Kurul kararının
tarih ve sayısına, genel yayın seri ve dizi numaralarına, telif hakkı,
baskı kararı veya onayına ve baskı sayısına,
3) “Kurulca bu kitabın kabul edilmiş olması ders
kitabından yayınevi ve yazarın/yazarların sorumluluğunu kaldırmaz.”
ibaresine,
yer verilir.
d) Kurulca kabul edilen elektronik eğitim
içerikleri yayımlanması için başvuru sahiplerince Bakanlık Yenilik ve
Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğüne gönderilir.
e) Elektronik eğitim içeriklerinde;
1) Elektronik eğitim içeriklerinin ve donanımının
kabul edildiğine dair Kurul kararının tarih ve sayısına, genel yayın seri
ve dizi numaraları ile telif hakkına,
2) “Kurulca bu elektronik eğitim içeriğinin kabul
edilmiş olması eser sahibinin/sahiplerinin sorumluluğunu kaldırmaz.”
ibaresine,
yer verilir.
Uygunluk
süresi
MADDE 21
– (1) Ders kitaplarının uygunluk
süresi, Kurul kararında belirtilen öğretim yılından itibaren beş öğretim
yılıdır.
(2) Uygunluk süresi sona eren ders kitaplarının
süreleri uzatılmaz. Ancak alanında bulunmayan veya tek olan ders
kitaplarının bir yıl süreyle uzatılıp uzatılmamasına, başvuru sahiplerinin
Başkanlığa başvurusu sonucunda Kurulca karar verilir. Bu durumdaki kitaplar
için süre uzatımı, her defasında birer yıl olmak üzere en fazla iki defa
yapılabilir.
(3) Alanda yayınevlerine ait tek ders kitabı olması
hâlinde, rekabet şartları oluşmadığından, ikinci bir kitap onay alıncaya
kadar Kurul kararı ve Bakan onayı ile ilgili hizmet birimince hazırlanan
eğitim aracı okutulabilir.
Eğitim ve
öğretim program değişikliklerinin ders kitaplarına yansıtılması
MADDE 22
– (1) Ders kitaplarının yeniden yazımı
ve yeniden hazırlanmasını gerektirmeyen eğitim ve öğretim programı
değişikliklerinde;
a) Değişikliklerin ders kitaplarına yansıtılması
başvuru sahiplerinden istenir. Gerekli durumlarda Başkanlık veya ilgili
hizmet birimleri, yazarın/yazarların görüşlerini almadan da yansıtma ve
düzeltme işlemi yapabilirler. Başkanlıkça belirlenen süre içinde gerekli
düzeltmelerin yapılmadığı tespit edilen ders kitabına ait Kurul kararı
iptal edilir.
b) Başvurusu yapılmış ve inceleme süreci devam eden
taslak ders kitaplarına ilgili değişikliklerin yansıtılması başvuru
sahiplerinden istenir.
(2) Ders kitabının yeniden yazımını gerektiren
eğitim ve öğretim programı değişikliklerinde, ders kitaplarının uygunluk
süresi sona erer. Başvurusu yapılmış ancak inceleme ve değerlendirme
işlemleri sonuçlandırılmamış taslak ders kitapları başvuru sahibine iade
edilir.
Yayımlanan
ders kitapları ve eğitim araçlarının kontrolü ve güncellenmesi
MADDE 23
– (1) Başvuru sahipleri yayımlanan
ders kitaplarının ilk ve müteakip baskılarından, basıldığı tarihten
itibaren 30 gün içinde, basılı nüshanın elektronik kopyası ile bir adet
basılı eseri Başkanlığa teslim eder. Bu süre içerisinde teslim edilmeyen
ders kitaplarına ait Kurul kararı iptal edilir. Başkanlıkça bu kitaplar
Kurul kararına esas olan nüsha ile karşılaştırılır. Baskı örneklerinin
Kurul kararına esas olan nüshalara uymadığının tespit edilmesi hâlinde bu
ders kitaplarının kabulüne dair Kurul kararı iptal edilir ve ilgililere
tebliğ edilir. Başvuru sahibinin o ders kitabı ile ilgili başvurusu iki yıl
süreyle kabul edilmez. Ancak yeni düzenleme gerektiren tespitler Kurulca da
uygun bulunduğu takdirde hazırlanan hata raporu, Başkanlıkça belirtilen
süre içinde düzeltilmek üzere başvuru sahibine gönderilir.
(2) Bakanlık Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel
Müdürlüğü tarafından yayımlanan ders kitabı ve ders kitabı yerine okutulan
eğitim araçları elektronik eğitim içeriklerinin Kurulca uygun bulunan
içeriklerle aynı olması esastır. Güncelleme ve değişiklik yapılması hâlinde
sisteme yüklenecek içerikler Kurula sunulur. Kurulca uygun bulunmayan
içerikler yayımlanamaz.
(3) Başvuru sahibi kitabın baskısını yaptıramaması
veya haklarını devretmesi durumunda, bu durumu Başkanlığa ve Genel
Müdürlüğe bildirir.
(4) İlgili hizmet birimi, başvuru sahibi veya tüzel
kişiler yahut şahıslar tarafından yapılan hata tespitleri ve güncelleme
ihtiyaçları Başkanlıkça değerlendirilir. Uygun bulunan hata tespitleri ve
güncelleme ihtiyaçları Başkanlıkça belirtilen süre içinde düzeltilmek üzere
başvuru sahibine gönderilir.
(5) Kurulda belirlenen hataların tamamı
düzeltildikten sonra son düzeltmelerin yansıtıldığı elektronik kopyası ile
bir adet ders kitabı ve eğitim araçları, başvuru sahipleri tarafından
Başkanlığa teslim edilir.
Kitapların
baskı ve dağıtım süreci
MADDE 24
– (1) Genel Müdürlük; Başkanlıkça
kabul edilen ve okutulmak üzere her yıl Genel Müdürlüğe liste hâlinde
bildirilen ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim ders kitapları ve uygun bulunan
eğitim araçları ile elektronik ortamdaki eğitim içeriklerini satın alır.
(2) Genel Müdürlükçe satın alınacak kitaplar ve
adedi, hizmet birimleri ile iş birliği yapılarak özel öğretim kurumları ve
Bakanlığın kendisine bağlı okul ve kurum müdürlüklerince elektronik ortamda
girilen ihtiyaca göre belirlenir.
(3) Önceki yıllardan kalan baskılar dağıtılmadan
önce Başkanlıktan görüş alınır.
(4) Baskı, satın alma ve dağıtım işlemleri Genel
Müdürlük tarafından yürütülür.
Telif
ücreti
MADDE 25
– (1) Bakanlıkça hazırlatılan
kitapların yazarı veya yazarlarına 23/8/2006
tarihli ve 2006/10932 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve
İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre Bakanlık Döner
Sermaye İşletmesi tarafından telif ücreti ödenir.
Kitapların
duyurusu
MADDE 26
– (1) Kurulca ilk defa kabul
edilen ders kitaplarının listesi Genel Müdürlüğe gönderilir.
(2) Kurulca kabul edilen, uygunluk süresi devam
eden ve süresi uzatılan ders kitaplarının listesi Genel Müdürlüğe
gönderilir. Bir sonraki eğitim ve öğretim yılında okutulacak ders
kitaplarının adları, yazarı veya yazarları, başvuru sahiplerinin adları ve
varsa fiyatları ile ders kitaplarının listesi Genel Müdürlüğe bildirildiği
tarihten itibaren en geç 10 iş günü içinde duyurulur. Zorunlu hâllerde bu
süreler gerekçeleri açıkça belirtilmek şartıyla Kurul mütalaası ile 30 iş
gününe kadar uzatılabilir.
(3) Elektronik eğitim içeriklerinin listesi ise
ilgili hizmet birimlerine ve yayımlanmak üzere Bakanlık Yenilik ve Eğitim
Teknolojileri Genel Müdürlüğüne gönderilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Eğitim Araçlarının Seçimi ve Kullanımı
Eğitim
araçları
MADDE 27
– (1) Alanda ders kitabı olmaması
veya yayınevlerine ait tek ders kitabı olması hâlinde, ikinci bir kitap
onay alıncaya kadar eğitim ve öğretim kurumlarında okutulmak üzere Kurul
kararı ve Bakan onayı ile ilgili hizmet birimince eğitim aracı hazırlanır.
(2) Hizmet birimlerince hazırlanacak eğitim aracı
ile Bakanlık makamınca eğitim ve öğretim açısından incelenmesi istenen
eğitim aracının başvurusu ilgili hizmet birimince Başkanlığa yapılır.
(3) Başvurusu yapılan eğitim aracı en az bir alan
eğitimcisi/uzmanı, dil inceleme uzmanı, tasarım inceleme uzmanı,
gerekliliği hâlinde çoklu ortam tasarım inceleme uzmanı olmak üzere
Başkanlıkça oluşturulan en az üç kişilik komisyon tarafından; 8 inci
maddenin birinci fıkrası gereğince Başkanlıkça ilan edilen kriterlere göre incelenir.
(4) Gerekli görülmesi hâlinde ölçme ve
değerlendirme, program geliştirme ve rehberlik alanlarından uzmanlar veya
öğretim üyeleri komisyonda görevlendirilebilir.
(5) İnceleme raporunun sonuç bölümünde; “Eğitim
aracı eğitim ve öğretim açısından uygun bulunmuştur.”, “Baskısı yapılmamış
veya elektronik ortamdaki eğitim aracı belirtilen hataların giderilmesi
şartıyla uygun bulunmuştur.” veya “Eğitim aracı eğitim ve öğretim açısından
uygun bulunmamıştır.” ibarelerinden birine yer verilir.
(6) Eğitim aracı oluşturulan inceleme raporu ile
birlikte Kurulun onayına sunulur. Kurulca onaylanması hâlinde, eğitim
aracının uygunluk süresi ilgili öğretim programının değişikliğine kadar
sürer.
(7) Hibe, satın alma veya protokol yoluyla sağlanan
eğitim aracı için Başkanlıkça verilen uygunluk kararı yalnızca bu işlem
için geçerli olup başka bir amaçla kullanılamaz.
İnceleme
süreleri
MADDE 28
– (1) Taslak ders kitaplarının
inceleme işlemleri Başkanlığa başvuru tarihinden itibaren dokuz ay
içerisinde tamamlanır.
(2) Hizmet birimlerince hazırlanacak eğitim
araçlarının incelenme işlemleri Başkanlığa başvuru tarihinden itibaren altı
ay içinde tamamlanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Hazırlama
hükümlerine uyma zorunluluğu
MADDE 29
– (1) Başvuru sahibi ders kitabı
hazırlarken ilgili eğitim ve öğretim programı ve bu Yönetmelikte belirtilen
hususlara, varsa şartnamelerinde belirtilenler ile Bakanlıkça istenilen
diğer esaslara uymak zorundadır.
(2) Ders kitaplarının yazım ve hazırlanmasında
görevlendirilecek kişiler ile başvuru sahiplerinin şartlarının bu
Yönetmelik hükümlerine uymadığının tespiti durumunda taslak ders kitapları
incelenmez ve geri ödeme yapılmaksızın iade edilir.
(3) Ders kitaplarında kullanılacak bütün eserlerin
telif haklarının kullanımıyla ilgili tüm muvafakatnameler
başvuru sahibi tarafından Başkanlığa teslim edilir.
Ders
kitaplarında kaynak gösterme ve alıntı
MADDE 30
– (1) Taslak ders kitaplarının
hazırlanmasında yararlanılan kaynaklar kaynakçada belirtilir. Kaynaklara
telif hakları kapsamında belirtildiği şekliyle taslak kitabın künyesinde
yer verilir. Başka bir ders kitabından alıntı yapılamaz ve bir ders kitabı
diğerine kaynak gösterilemez. Bu hükme aykırı bir durumun tespiti ve bu
tespitin Kurulca yerinde bulunması hâlinde taslak ders kitabı, başvuru
sahibine iade edilir. Başvuru sahibi, iade edilen taslak ders kitabının ait
olduğu alanın ilgili sınıf seviyesinde bir yıl süreyle ders kitabı
başvurusunda bulunamaz. Alıntılarla ilgili doğabilecek ihtilaflardan ilgili
kişi ve başvuru sahibi sorumludur.
Yazar
veya yayınevi değişikliği, intihal ve benzerlik
MADDE 31
– (1) Kurulca kabul edilen ders
kitabının üzerinde bulunan yazar ya da yazarlar ile eser sahibinin/sahiplerinin
isimleri esasa ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı, yayınevinin adı ise
tarafların rızalarına dair noter sözleşmesi olmadan değiştirilemez.
Değişiklik istenmesi veya ihtilaf durumunda; konu, belgeleri ile birlikte
Kurula sunulur ve Kurulun vereceği karar doğrultusunda işlem yapılır.
(2) Kurulca kabul edilmiş bir
ders kitabının veya incelenmek ve değerlendirilmek üzere başvurusu yapılmış
bir taslak ders kitabının; aynı veya farklı bir adla, aslında bir
değişiklik olmadan veya standart olarak kabul edilen tanımlar, şekiller ve
işlemleri içeren bilgiler haricinde belirli bir bölümünde yahut bir
kısmında değişiklik olmadan, aynı veya farklı bir başvuru sahibi tarafından
sunulması hâlinde; söz konusu kitap için daha önce yapılmış başvurular ve
varsa onaylar dâhil olmak üzere her iki başvuru da iptal edilir. Bu durumdaki;
a) Başvuru sahiplerinin ceza aldığı ders kitabının
aynı alan ve sınıf düzeyindeki taslak ders kitabı başvuruları beş yıl süre
ile kabul edilmez.
b) Onayı veya başvurusu iptal edilen kitaplar beş
yıl süre tamamlanmadan başka bir başvuru sahibi adına, aynı yazar veya
başka bir yazar adına inceleme ve değerlendirme için Başkanlığa sunulamaz.
c) Onayı veya başvurusu iptal edilen kitabın veya
taslak kitabın yazarının beş yıl süre ile yazarı veya yazarlarından biri
olduğu tespit edilen taslak ders kitabı inceleme ve değerlendirmeye
alınmaz.
(3) Telif hakkını ihlal edenler, Başkanlığa beş yıl
süreyle herhangi bir kitap başvurusunda bulunamaz.
Öğrencilere
aldırılmayacak kitaplar
MADDE 32
– (1) Bakanlık tarafından
belirlenmeyen ders kitapları ile okutulacak diğer eğitim araçları öğrencilere
aldırılamaz.
Ders
kitaplarının uygunluk kararının iptali
MADDE 33
– (1) Taslak ders kitabının
inceleme sürecinin herhangi bir aşamasında veya ders kitabı olarak kabul
edildikten sonra Kurul kararı olmadığı hâlde; bu karar varmış gibi yanlış
veya yanıltıcı beyanda bulunan, telif hakkı ihlalinde bulunan veya intihal
yapan başvuru sahibi ve kitabın hazırlanmasında görev alanlar hakkında suç
duyurusunda bulunulur. Suçu mahkeme kararı ile sabit olan başvuru sahibi ve
kitabın hazırlanmasında görev alanların işlediği suç ile ilgili ders
kitabına ait Kurul kararı iptal edilir ve diğer taslak ders kitapları ile
ilgili başvuruları beş yıl süreyle kabul edilmez.
(2) Ders kitabı olarak kabul edilen ve 5 inci
maddeye aykırılığı veya takma ad kullandığı sonradan tespit edilen
kitaplara ait Kurul kararı iptal edilir ve bu durumda oluşacak zarar kamu
yararı gözetilerek başvuru sahibine ödettirilir.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 34
– (1) 12/9/2012
tarihli ve 28409 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı
Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 35
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 36
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Millî Eğitim Bakanı yürütür.
|